Ο Άγιος Βασίλης: Η ιστορία και οι μορφές του στον κόσμο

Ο Άγιος Βασίλης και οι μορφές του στον κόσμο

Ο Άγιος Βασίλης είναι αναπόσπαστο κομμάτι των Χριστουγέννων. Κάθε χρόνο τα παιδιά τον περιμένουν με μεγάλη λαχτάρα ώστε να φέρει τα πολυπόθητα δώρα τους και εκείνα να τον φιλέψουν με μπισκότα και γάλα.

Πότε έρχεται ο Άγιος Βασίλης στην Ελλάδα όμως; Τι ισχύει για τις υπόλοιπες χώρες;

Άγιος Βασίλειος εικόνα και προέλευση: διαβάστε την πραγματική ιστορία του Άγιου Βασίλη, για ποιο λόγο έχει επικρατήσει η εμφάνιση που όλοι ξέρουμε και ανακαλύψτε τις διάφορες μορφές του σε όλο τον κόσμο.

Ιστορία, μύθοι, ήθη και έθιμα στον κόσμο

Άι Βασίλη φέρε δώρα να χαρούνε τα παιδιά. Να γελάσουν, να γιορτάσουν και να παίξουνε τρελά…! Γιατί η εποχή των Χριστουγέννων, ειδικά για τους μικρούς μας φίλους, είναι από τις ωραιότερες εποχές του χρόνου.

Πότε έρχεται ο Άγιος Βασίλης όμως και πότε φέρνει ο Άγιος Βασίλης τα δώρα; Ποια είναι η πραγματική του ιστορία, πώς παρουσιάζεται σε άλλες χώρες και γιατί έχει επικρατήσει η μορφή που ξέρουμε σήμερα;

Οι απαντήσεις σε αυτές και πολλές ακόμη ερωτήσεις βρίσκονται στη συνέχεια…

Η ιστορία του Άγιου Βασίλη

Η πραγματική ιστορία του Άγιου Βασίλη έχει τις ρίζες της στην Ορθόδοξη εκκλησία. Ο Άγιος Βασίλης κατάγεται από την Καισαρεία της Καππαδοκίας, ή αλλιώς το σημερινό Kayseri της Τουρκίας.

Η οικογένειά του πίστευε πολύ στον Θεό, οπότε και ο Άγιος Βασίλειος μεγάλωσε με γνώμονα τα χριστιανικά ιδεώδη. Σπούδασε στην Καισαρεία, στην Κωνσταντινούπολη αλλά και πέντε χρόνια στην Αθήνα.

Οι σπουδές του στη ρητορική τον βοήθησαν να τη διδάξει κατά την επιστροφή του στην πατρίδα του. Δεν κράτησε όμως πολύ η περίοδός του ως καθηγητής μιας και γρήγορα αποφάσισε να γίνει μοναχός.

Το 368 υπήρχαν πάρα πολύ άποροι άνθρωποι λόγω της πείνας, τους οποίους αποφάσισε να βοηθήσει. Έπεισε τους πλουσίους να συνεισφέρουν οικονομικά, διανέμει ρούχα, τρόφιμα και κάθε είδους βοήθεια, ενώ ίδρυσε νοσοκομεία, γηροκομεία, ιδρύματα και ορφανοτροφεία σε μια περιοχή κοντά στην Καισαρεία. Η περιοχή αυτή ονομάστηκε Βασιλειάδα προς τιμήν του. 

Είχε πλούσιο συγγραφικό έργο επιστολών, ομιλιών, παιδαγωγικών, ασκητικών και πολλών ακόμη. Κήρυξε την ελληνοχριστιανική παιδεία όπως παρουσιάστηκε από τον Πλάτων και τον Απόστολο Παύλο.

Του Αγίου Βασιλείου γιορτή υπάρχει δύο φορές το χρόνο. Την πρωτοχρονιά και των Τριών Ιεραρχών.

Που οφείλεται η σημερινή μορφή του;

Πώς καταλήξαμε όμως στη σημερινή μορφή του Αγίου; Η πρώτη επίσημη εικόνα Αγίου Βασιλείου που δημοσιεύτηκε ήταν στο περιοδικό «Harper’s Weekly» το 1863.

Ο Άγιος είχε εμφανιστεί με κίτρινη, πράσινη αλλά και μπλε ενδυμασία μέχρι να καθιερωθεί το κόκκινο χρώμα των ρούχων του. Ο Άι Βασίλης λοιπόν (agios Vasilis) εμφανίζεται σε μια χριστουγεννιάτικη διαφήμιση της γνωστής εταιρείας αναψυκτικών Coca-Cola το 1931 και έγινε αμέσως σήμα κατατεθέν!

Παρότι υπήρχε ήδη με την κόκκινη ενδυμασία του, συνδέθηκε τόσο πολύ και με το χρώμα των αναψυκτικών της ίδιας της εταιρείας που η ιδέα αυτή εκείνου του χειμώνα για αυτή τη διαφήμιση έγινε από τις μεγαλύτερες επιτυχίες παγκοσμίως.

Ο Άι Βασίλης έρχεται με οκτώ ταράνδους και τρυπώνει σε καμινάδες για να παραδώσει τα δώρα. Η εικόνα αυτή δημιουργήθηκε από τον Κλέμεντ Μουρ στο ποίημα «The night before Christmas» εμπνευσμένος από ένα φινλανδικό παραμύθι. Και μιας και οι γκρι τάρανδοι είναι εθνικό ζώο της Λαπωνίας, αποφασίστηκε πως εκεί θα είναι η περιοχή στην οποία κατοικεί ο Άι Βασίλης (ai Vasilis).  

Ο Άγιος Βασίλης στις υπόλοιπες χώρες του κόσμου

Ο δυτικός κόσμος γνωρίζει έναν Άγιο Βασίλη κάπως διαφορετικό. Συγκεκριμένα ονομάζεται Άγιος Νικόλας και ξεχωρίζει σε χώρες όπως η Γαλλία, η Ρωσία, η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γερμανία και φυσικά η Ολλανδία. Στη χώρα της Ολλανδίας δημιουργήθηκαν οι πρώτοι μύθοι για τον Άγιο Νικόλαο.

Ολλανδία

Ο Άγιος Νικόλαος ή αλλιώς «Sinterklaas» επισκέπτονταν τους πιστούς την ημέρα της γιορτής του ώστε να μοιράσει δώρα στα παιδιά. Από τότε τα παιδιά του άφηναν γάλα και μπισκότα, αλλά έβαζαν και στα παραδοσιακά ολλανδικά τους παπούτσια άχυρο για το γαϊδουράκι του.

Η πρώτη καταγραφή του μύθου αυτού έγινε το 1809 στο βιβλίο «A history of New York» από το συγγραφέα Ουάσιγκτον Ίρβινγκ. Στη συνέχεια ο ίδιος αναθεώρησε το βιβλίο του και εμφανίζει τον Άγιο Νικόλαο πάνω σε ένα βαγόνι με την ικανότητα να πετάει.

Οι Βέλγοι, όπως και οι Ολλανδοί, πίστευαν πολύ στον Όντιν, τον ανώτερο θεός την Σκανδιναβική θρησκεία. Ταυτίζουν λοιπόν οι πολιτισμοί αυτοί τον Όντιν με τον Άγιο Νικόλαο, ξεχωρίζοντας βέβαια αυτούς από τον Santa Claus (agios Vasilios), παρά όλα τα νέα στοιχεία που προστέθηκαν κατά τη μεταφορά του μύθου στη Νέα Υόρκη.

Νέα Υόρκη

Η Νέα Υόρκη υπήρξε το «Νέο Άμστερνταμ» πριν καθιερωθεί η ονομασία της από τους Ολλανδούς μετανάστες. Οι ίδιοι λοιπόν χρησιμοποιούσαν τη λέξη «Sinterklaas» η οποία γρήγορα έγινε Santa Claus μιας και δεν μπορούσαν να την προφέρουν οι υπόλοιποι.

Ο Ουάσιγκτον Ίρβινγκ, μέλος των Ολλανδών διανοούμενων Νικερμπόκερς, ανέφερε δεκάδες φορές στο βιβλίο του την ιστορία του Σίντερ Κλάας όπως τον αποκαλούσε και την ιστορία που πετούσε πάνω από το βαγόνι. Οι Αμερικάνοι είχαν ήδη αφομιώσει τον άγιο ως Άι Βασίλη ή αλλιώς Santa Claus.

Γερμανία

Ο Όντιν υπήρξε πολύ σημαντική φιγούρα και στις γερμανικές φυλές. Οι Γερμανοί πίστευαν λοιπόν πως αυτός ήταν πάνω σε ένα άσπρο άλογο το οποίο πετούσε (φυσικά!) και μοίραζε δώρα και γλυκά στα παιδιά. Εκείνα του γέμιζαν τις κάλτσες με διάφορα γλυκά και τρόφιμα.

Ο θεός αυτός είχε πολύ έντονο χαρακτήρα σε Γερμανία, Βέλγιο και Ολλανδία και αυτός είναι ένας από τους λόγους γιατί ο Άγιος Βασίλης/ Άη Βασίλης έχει τόσες πολλές επιρροές από την μορφή του Αγίου Νικολάου.

Ο Άγιος Νικόλαος επίσης φορούσε πράσινα ρούχα τα οποία στην πορεία άλλαξαν και έτσι δημιουργήθηκε ο Άγιος Βασίλης που όλοι γνωρίζουν.

Σκανδιναβικές χώρες

Ο Άγιος Νικόλας στην Σκανδιναβία προέρχεται από παγανιστικές παραδόσεις και τοπικά στοιχεία. Πριν εμφανιστεί ο Άι Βασίλης υπήρχε ήδη η θεότητα Tomte που μοίραζε δώρα, μύθος που προέρχεται από τη Δανία.

Γι’ αυτό ο Tomte έχει πολλά χαρακτηριστικά του Santa Claus τόσο στη Νορβηγία, όσο και στη Σουηδία και τη Φιλανδία.

Αγγλία

Πριν τον Άγιο Βασίλη υπήρχε ο Father Christmas! Ή αλλιώς Pappa Noel ή Pere Noël…

Σε εκείνον πρωτοεμφανίστηκε η πράσινη ενδυμασία του αγίου. Ήταν το καλό πνεύμα των Χριστουγέννων από τη «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» του Ντίκενς.

Αναρωτιέστε ο Άγιος Βασίλης πότε έρχεται στην συγκεκριμένη περίπτωση; Οι πιστοί τον περιμένουν την παραμονή Χριστουγέννων, όχι για να τους φέρει δώρα, αλλά για να γλεντήσουν μαζί του καθώς θα επισκέπτεται όλα τα σπίτια ένα – ένα.

Ο Άγιος Βασίλης ξαναέρχεται!

πότε έρχεται ο Άγιος Βασίλης Χριστούγεννα η πρωτοχρονιά; Σε αντίθεση με τα πιστεύω πολλών, ο Άγιος Βασίλης επισκέπτεται τα σπίτια μας την παραμονή των Χριστουγέννων.

Πολλοί είναι εκείνοι που ανταλλάσσουν δώρα παραμονή πρωτοχρονιάς, όμως το σημαντικό είναι πως κάθε χρόνο θα τον περιμένουμε να έρθει με όλο και περισσότερο ανυπομονησία και αγάπη.

Σίγουρα λοιπόν απαντήθηκε και το ερώτημα πότε φέρνει τα δώρα ο Άγιος Βασίλης!

Εσείς είστε έτοιμοι να τον υποδεχτείτε;