Κι όμως: Η αιώνια αγάπη υπάρχει!

“Ο έρωτας δεν κρατάει για πολύ”, “Είμαστε τόσα χρόνια μαζί, τι περιμένεις; Να είμαστε ακόμα ξετρελαμένοι ο ένας με τον άλλον;” Σίγουρα έχετε ακούσει ή και ψιθυρίσει παρόμοιες φράσεις για φιλικά σας ζευγάρια όταν μαθαίνετε πως δεν πάει καλά η σχέση τους ή ακόμα και για εσάς τους ίδιους. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που όταν δούμε ένα ζευγάρι πιο μεγάλων ανθρώπων σε ηλικία να κρατιέται χέρι χέρι, μας εκπλήσσει. Μας εκπλήσσει η εικόνα αυτή, καθώς την θεωρούμε ναι μεν ιδεατή αλλά μη ρεαλιστική, εφόσον γύρω μας βλέπουμε σχέσεις να διαλύονται καθημερινά και τον αριθμό των διαζυγίων να αυξάνεται ραγδαία. Από τη μία θαυμάζουμε τη συγκεκριμένη εικόνα, από την άλλη όμως ίσως και να την ζηλεύουμε, θέλουμε και εμείς να ζήσουμε το παραμύθι του “έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα!”

Όσο και αν διάφορες έρευνες καταλήγουν στο ότι η αγάπη και ο έρωτας δεν είναι παντοτινοί στα ζευγάρια, μπορούμε να αρχίσουμε να είμαστε πιο αισιόδοξοι για τη σχέση και τον έρωτά μας, καθώς φαίνεται πως δεν υπάρχουν μυστικά πλέον για τους νευρολόγους που οπλισμένοι με έναν σαρωτή εγκεφάλου (MRI) ανακάλυψαν τη βιολογική βάση για την “αγάπη”, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως το 10% των ζευγαριών με μακρόχρονες σχέσεις ή γάμους μπορεί και παραμένει ερωτευμένο και αγαπημένο, χωρίς να το επηρεάζει η κόπωση της μακρόχρονης συμβίωσης. Τελικά η αιώνια αγάπη υπάρχει!

Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Stony Brook της Νέας Υόρκης, έδειξαν πως η πορεία της αγάπης μπορεί να μην διακοπεί και η ύπαρξή της να συνεχίζεται. Μελέτησαν λοιπόν τους εγκεφάλους των ζευγαριών που βρίσκονταν μαζί για 20 χρόνια και τους σύγκριναν με τους εγκεφάλους των καινούργιων εραστών.

Πιο συγκεκριμένα, στη πρώτη ομάδα που την αποτελούσαν άτομα που βρίσκονταν στην αρχή της σχέσης και δήλωναν ερωτευμένα με το σύντροφό τους, έδειξαν φωτογραφίες του αγαπημένου/ης τους και παρατήρησαν πως εμφάνισε δραστηριότητα η περιοχή του εγκεφάλου που ελέγχει την έκκριση ντοπαμίνης (νευροδιαβιβαστής ντοπαμίνης). Πρόκειται για τη συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την κατανάλωση φαγητού, αλκοόλ αλλά και με τις επιθυμίες μας.

Στη συνέχεια, έδειξαν φωτογραφίες του συντρόφου σε 17 άτομα με μακροχρόνιες σχέσεις που δήλωναν ερωτευμένα όπως στην αρχή. Διαπιστώθηκε και πάλι με μαγνητική τομογραφία, πως όταν η δεύτερη ομάδα κοιτούσε τη φωτογραφία του αγαπημένου προσώπου και πάλι παρουσιάστηκε δραστηριότητα στον εγκέφαλο, όπως και με την πρώτη πομάδα των φρεσκοερωτευμένων ανθρώπων. Όσο πιο ερωτευμένοι δήλωναν, τόσο πιο έντονη ήταν η έκκριση ντοπαμίνης και η δραστηριότητα στον εγκέφαλο.

Συμπέραναν ότι περίπου 1 στα 10 ζευγάρια με μακρόχρονη σχέση εξακολουθεί και είναι ερωτευμένο, μάλιστα εμφανίζει την ίδια συμπεριφορά σαν να γνωρίστηκαν πρόσφατα και ζουν τον έρωτά τους. Οι επιστήμονες υποστήριξαν πως τα “ερωτευμένα” ζευγάρια απολαμβάνουν την “εντατική συντροφικότητα και τη σεξουαλική ζωντάνια”, αλλά χωρίς τις ανησυχίες και τις εντάσεις της αρχικής αγάπης. Οι δύο σύντροφοι εξακολουθούν και είναι γενναιόδωροι μεταξύ τους, ήρεμοι και βαθιά προσηλωμένοι ο ένας στον άλλον, όπως τις πρώτες μέρες του έρωτά τους. Η έρευνα που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Social Cognitive and Affective Neuroscience κατέληξε στο ότι μπορεί ο έρωτας να υπάρχει ανάμεσα στους δύο συντρόφους ακόμα και μετά από πολλά χρόνια γάμου.

Αυτή είναι μία καλή είδηση για το 10% των ζευγαριών, όχι όμως και για το υπόλοιπο 90% που φαίνεται να το κυριεύει η συναισθηματική κόπωση.

Πως εξηγείται όμως αυτό;

Οι βιολόγοι υπολογίζουν πως περίπου το 9% στο ζωικό βασίλειο είναι μονογαμικό, καθώς δημιουργεί δεσμούς με αποκλειστικούς συντρόφους για όλη τους τη ζωή και μαζί ανατρέφουν τους απογόνους τους. Το ποσοστό αυτό μάλιστα φαίνεται να αγγίζει το 25% στους πιθήκους γίββωνες, στους κύκνους και στα πουλιά γενικότερα.

Αν και η ανθρώπινη φύση θεωρείται πολυγαμική, υπάρχουν μέλη της που λειτουργούν μονογαμικά, όχι μόνο επειδή έχουν αναπτύξει πολιτισμό και ακολουθούν ηθικούς και κοινωνικούς κανόνες, αλλά επειδή παρουσιάζουν ανάλογα χαρακτηριστικά με άλλα θηλαστικά, όπως οι κύκνοι, οι αλεπούδες, οι γίββωνες, οι ταμαρίνοι της Βραζιλίας, οι λύκοι, κλπ, όπου μόλις αντικρίσουν το σύντροφό τους εκκρίνεται η ντοπαμίνη – ορμόνη της ευφορίας. Η συγκεκριμένη ορμόνη βασίζεται στην ανταμοιβή και την ευχαρίστηση, μας δίνει την αίσθηση της ικανοποίησης και της ευτυχίας και όσον αφορά στη σχέση και στον έρωτα, έχει βρεθεί πως εκκρίνεται στα ζευγάρια τον πρώτο καιρό της γνωριμίας τους, όπου αισθάνονται τον έρωτα να τα κατακλύζει. Έτσι λοιπόν και στους ανθρώπους, καταλήγουν οι ερευνητές, δεν είναι μόνο οι ηθικό-κοινωνικοί κώδικες που εξυμνούν τη μονογαμία, αλλά ακόμα πιο σημαντικό είναι το γεγονός πως υπάρχουν ζευγάρια που αισθάνονται το ίδιο ερωτευμένα, καθώς ο εγκέφαλός τους φαίνεται να αναζητά και να παίρνει την ίδια ικανοποίηση όταν αντικρίζει ο ένας τον άλλον, άσχετα από τα χρόνια που περνούν. Πιο συγκεκριμένα, ο Άρθουρ Μπρουκ (καθηγητής ψυχολογίας) αναφέρει: “Όταν αντίκρισα για πρώτη φορά τα ζευγάρια να λένε πως είναι ακόμα ερωτευμένα με τον σύντροφό τους μετά από τόσα χρόνια γάμου, η πρώτη μου σκέψη ήταν ότι μάλλον κοροϊδεύουν τον εαυτό τους. Η μελέτη της εγκεφαλικής τους λειτουργίας όμως, είναι αδιάψευστος μάρτυρας και δεν μπορεί να μας παραπλανήσει».

Σύμφωνα λοιπόν με τους ερευνητές, η αγάπη δεν κατοικεί στην …καρδιά, αλλά στα κέντρα ανταμοιβής του εγκεφάλου. Μάλλον δεν μας προκαλεί έκπληξη καθώς συχνά λέμε ότι …είμαστε εγκεφαλικοί τύποι, κυρίως οι γυναίκες. Επίσης, μαζί με την πιθανότητα της «αιώνιας αγάπης», αυξάνεται και η πιθανότητα στο να κατανοήσουμε ακόμα περισσότερο τη λειτουργία των συναισθημάτων και την εγκεφαλική συμμετοχή.

Αν και το δείγμα της έρευνας είναι σχετικά μικρό, παρόλα αυτά μπορούμε να ελπίζουμε πως ίσως και εμείς βρούμε την “αδελφή ψυχή μας”, ζήσουμε το έντονο πάθος και μείνουμε ερωτευμένοι και αγαπημένοι μετά από πολλά πολλά χρόνια που θα είμαστε μαζί…